سانتریفیوژ خون

سانتریفیوژ خون: جداسازی اجزای خون با سرعت

سانتریفیوژ خون دستگاهی است که با استفاده از نیروی گریز از مرکز، اجزای مختلف خون را از هم جدا می‌کند. این دستگاه در آزمایشگاه‌های پزشکی، مراکز تحقیقاتی و برخی صنایع دارویی کاربرد گسترده‌ای دارد.

چگونه سانتریفیوژ خون عمل می‌کند؟

هنگامی که نمونه خون در لوله‌های مخصوص درون سانتریفیوژ قرار می‌گیرد و دستگاه با سرعت بالا شروع به چرخش می‌کند، نیروی گریز از مرکز باعث می‌شود که اجزای سنگین‌تر خون (مانند گلبول‌های قرمز) به سمت پایین لوله و اجزای سبک‌تر (مانند پلاسما) به سمت بالا حرکت کنند.

سانتریفیوژ خون و جداسازی اجزای آن

اجزای اصلی خون که توسط سانتریفیوژ جدا می‌شوند:

• پلاسما: قسمت مایع خون است که حاوی پروتئین‌ها، مواد مغذی، هورمون‌ها و سایر مواد است.
• گلبول‌های قرمز: سلول‌هایی هستند که اکسیژن را به بافت‌های بدن می‌رسانند.
• گلبول‌های سفید: سلول‌های سیستم ایمنی هستند که با عفونت‌ها مبارزه می‌کنند.
• پلاکت‌ها: سلول‌هایی هستند که در لخته شدن خون نقش دارند.

کاربردهای سانتریفیوژ خون:

• تعیین گروه خونی: با جداسازی سرم و گلبول‌های قرمز، گروه خونی فرد مشخص می‌شود.
• تهیه پلاسما: پلاسمای جدا شده برای تولید فرآورده‌های خونی مانند آلبومین و فاکتورهای انعقادی استفاده می‌شود.
• جداسازی گلبول‌های قرمز: گلبول‌های قرمز جدا شده برای انتقال خون به بیماران استفاده می‌شود.
• تحقیقات پزشکی: در مطالعات مختلف پزشکی برای بررسی اجزای خون و بیماری‌های مرتبط با آن استفاده می‌شود.
• صنایع دارویی: در تولید برخی داروها و واکسن‌ها به کار می‌رود.

انواع سانتریفیوژ خون:

سانتریفیوژهای خون در انواع مختلفی با سرعت‌ها و ظرفیت‌های متفاوت تولید می‌شوند. برخی از انواع رایج عبارتند از:

• سانتریفیوژ میکروهماتوکریت: برای اندازه‌گیری حجم گلبول‌های قرمز استفاده می‌شود.
• سانتریفیوژ رومیزی: برای مصارف عمومی در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود.
• سانتریفیوژ یخچال‌دار: برای نگهداری نمونه‌ها در دمای پایین و جلوگیری از تخریب اجزای خون استفاده می‌شود.
• اولترا سانتریفیوژ: برای جداسازی ذرات بسیار ریز مانند ویروس‌ها و لیپوپروتئین‌ها استفاده می‌شود.

نکات مهم در استفاده از سانتریفیوژ خون:

1. تراز بودن دستگاه: قبل از استفاده از سانتریفیوژ اطمینان حاصل کنید که دستگاه به طور کامل تراز باشد.
2. تعادل لوله‌ها: لوله‌های حاوی نمونه باید به صورت متقارن در روتور قرار بگیرند تا از لرزش و آسیب به دستگاه جلوگیری شود.
3. سرعت و زمان مناسب: سرعت و زمان سانتریفیوژ باید بر اساس نوع نمونه و هدف آزمایش تنظیم شود.
4. ایمنی: هنگام کار با سانتریفیوژ باید نکات ایمنی را رعایت کرده و از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید.