دوش و چشم شوی اضطراری و استانداردهای آن چیست؟

ایستگاه دوش و چشم شوی اضطراری چیست؟

ایستگاه چشم شوی اضطراری و دوش ایمنی از جمله تجهیزات ضروری آزمایشگاه است که با هدف کاهش آسیب و مقابله کارکنان آزمایشگاه در مواجهه با مواد شیمیایی و خطرناک در محل کار استفاده میگردد.

انواع دوش و چشم شوی اضطراری

انواع مختلفی از ایستگاه‌ های دوش و چشم شوی اضطراری وجود دارد، از جمله دوش‌ اضطراری، چشم شوی اضطراری، دوش و چشم شوی اضطراری ، شلنگ‌های آبکشی، واحدهای ترکیبی و بطری‌ های چشم‌شوی که در ادامه این مقاله آورده شده است.

دوش اضطراری

دوش اضطراری واحدی است که برای شستن سر و بدن فردی که با مواد شیمیایی خطرناک در تماس می باشد، طراحی شده است. در این دوش از حجم زیادی از آب استفاده می شود و کاربر ممکن است نیاز باشد تا هر لباسی که به مواد شیمیایی خطرناک آلوده شده است را در بیاورد. دوش های ایمنی را نمی توان برای شست و شوی چشم افراد استفاده کرد، زیرا فشار زیاد آب دوش می تواند به چشم کاربر آسیب برساند، مگر اینکه دوش با چشم شوی استاندارد همراه باشد.

چشم شوی اضطراری

ایستگاه شستشوی چشم یا چشم شوی اضطراری واحدی برای شستن مواد شیمیایی و آزمایشگاهی است که به چشمان فرد پاشیده شده است. طبق استاندارد کاربر باید چشمان خود را حداقل به مدت 15 دقیقه بشوید.

شلنگ آبکشی

شلنگ آبکشی تجهیزاتی است که می تواند آب را به نقطه خاصی از بدن شخص قرار گرفته در معرض مواد شیمیایی اسپری کند. مزیت شلنگ آبکشی این است که می توان آن را برای افرادی که نمی توانند به یک ایستگاه شستشوی چشم یا دوش برسند یا در مواقعی که دوش و چشم شوی در دسترس نیست، اعمال می شود.

واحد ترکیبی

یک واحد ترکیبی جایی است که واحدهای دیگر مانند ایستگاه دوش، ایستگاه شستشوی چشم و شلنگ آبکشی با لوله‌کشی آب یکسان موجود واقع شده اند. این واحد در آزمایشگاهی که از مواد شیمیایی خطرناک با خواص مختلف استفاده می شود کاربرد دارد.

بطری شستشوی چشم

بطری شستشوی چشم همچنین به عنوان واحد چشم شوی شخصی شناخته می شود و مکمل ایستگاه های شستشوی چشم است. این بطری ها به فرد این امکان را می دهد که فوراً ناحیه آسیب دیده را شستشو دهد یا تا زمانی که فرد بتواند خود را به ایستگاه چشم شوی ثابت برساند. در صورت مواجهه با اسیدهای قوی یا مواد شیمیایی قلیایی، ممکن است یک محلول خنثی با pH برای شستشوی اضطراری چشم نیز برای کاهش خطر آلودگی‌ها انتخاب شود.

مشخصات ، الزامات و استاندارهای مورد نیاز دوش و چشم شوی های اضطراری

در امریکا و در اداره ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA) مقرراتی در مورد شستشوی چشم و ایستگاه دوش اضطراری موجود است که مقرر میکند: «در مواردی که چشم یا بدن هر فرد ممکن است در معرض مواد خورنده مضر قرار گیرد، امکانات مناسب برای خیس کردن سریع یا شستشوی چشم‌ها و بدن باید در محل کار برای استفاده اضطراری فراهم شود.» با این حال، در این مقررات مشخص نگردیده است که چه امکاناتی مورد نیاز است. به همین دلیل، موسسه ملی استاندارد آمریکا، استانداردی برای ایستگاه های شستشوی چشم و دوش اضطراری، از جمله طراحی چنین ایستگاه هایی ایجاد کرده است.

استاندارد دوش اضطراری

• مسیر از موقعیت خطر تا دوش ایمنی باید عاری از موانع و خطرات زمین خوردن باشد.
• منبع آب باید به اندازه ای باشد که حداقل 20 گالن در دقیقه آب به مدت 15 دقیقه تامین کند.
• شیر آزاد دستی باید بتواند ظرف یک ثانیه باز شود و تا زمانی که به صورت دستی بسته نشده باز بماند.
• سطح بالای دوش آب نباید کمتر از 210 سانتی متر و بیشتر از 240 سانتی متر بالاتر از سطحی باشد که کاربر روی آن ایستاده است.
• مرکز و اهرم لوله آب باید حداقل 40 سانتی متر از هرگونه مانع دور باشد.
• اهرم شیر آب باید به راحتی در دسترس باشد و نباید بیش از 173 سانتی متر بالاتر از سطحی که کاربر روی آن ایستاده است باشد.
• در 152 سانتی متر بالاتر از کف، الگوی پاشش آب باید 51 سانتی متر قطر داشته باشد.
• اگر محفظه ای برای دوش تهیه شده باشد، باید 86 سانتیمتر فضای بدون مانع فراهم کند.
• دمای آب ایستگاه دوش ایمنی باید بین 16 تا 38 درجه سانتیگراد باشد.
• ایستگاه های دوش ایمنی باید دارای علائم قابل مشاهده و واضح باشند.

استاندارد چشم شوی اضطراری

• مسیر از محل خطر تا محل چشم شوی اضطراری باید عاری از انسداد و خطرات زمین خوردن باشد.
• ایستگاه شستشوی چشم باید هر دو چشم را به طور همزمان طبق دستورالعمل ها شستشو دهد.
• حین شستشوی چشم یا چشم و صورت باید جریان کنترل شده ای از آب را فراهم کرد که به کاربر آسیبی نرساند.
• شستشوی چشم باید 0.4 گالن در دقیقه به مدت 15 دقیقه، شستشوی چشم/صورت باید 3 گالن در دقیقه به مدت 15 دقیقه باشد.
• سطح بالای جریان آب شستشوی چشم یا چشم/صورت نباید کمتر از 84 سانتی‌متر باشد و نمی‌تواند بیش از 135 سانتی‌متر از کف سطح کفی که کاربر روی آن ایستاده است باشد.
• سرهای چشم شوی باید 15.3 سانتی متر از هرگونه انسداد دور باشد.
• شیر باید پس از 1 ثانیه عمل کرده و بدون استفاده از دست اپراتور باز بماند تا زمانی که به عمد بسته شود.
• اهرم شیر باید به راحتی مکان یابی شوند و به راحتی برای کاربر قابل دسترسی باشند.
• دمای آب ایستگاه شستشوی چشم یا چشم/صورت باید بین 16 تا 38 درجه سانتیگراد باشد.
• ایستگاه های شستشوی چشم باید دارای علائم قابل مشاهده و روشن باشند.

محل قرارگیری دوش و چشم شوی های اضطراری

دوش های ایمنی و ایستگاه های شستشوی چشم باید در فاصله 10 ثانیه پیاده روی یا 15 متر از خطر قرار داشته باشند و باید در سطح برابر با محل خطر قرار داشته باشند تا فرد مجبور نباشد هنگام تصادف از پله ها بالا یا پایین برود و علاوه بر این مسیر رسیدن به ایستگاه باید روشن و عاری از موانع باشد.