دستور کار بن ماری
اصول كار بن ماری
بن‌ماري‌ها از فولاد ساخته شده و توسط يك رنگ الكتروستاتيك با توانايي جذب و مقاومت بالا در مقابل شرايط محيط آزمايشگاه، پوشيده مي‌شوند. بن‌ماري‌ها داراي يك قطعه هستند كه كـنترل‌ها درون آن جاي گرفته‌اند. بن‌ماري‌ها هـمـچـنـيــن داراي يـك مـحـفـظـه تـانـك بـوده كـه ضـــــد‌زنـــــگ بـــــوده و داراي مــجــمـــــوعــــه‌اي از رزيـستـورهـاي الكتـريكـي در قسمـت پـاييـن آن هستند. در اين دستگاه‌ها، حرارت توليد شده به مايع درون تانك (آب يا روغن) منتقل شده و بدين وسيله، مايع درون محفظه تانك به كمك وسيله‌هاي كنترل كننده (ترموستات و …) به دماي مورد نظر مي‌رسد.
به طور كلي، رزيستورهاي مورد استفاده در بن‌ماري‌ها بر 2 نوع هستند:
- رزيستورهاي داخلي: اين ريستورها درون يك لوله قرار گرفته و در قسمت تحتاني محفظه تانك بن‌ماري و در تماس مستقيم با مايع درون آن قرار مي‌گيرند.
- رزيستورهاي خارجي: اين نوع رزيستورها در قسمت پايين و در خارج از محفظه تــانــك قــرار گــرفـتــه انــد. ايــن نــوع رزيـسـتــورهــا بــه وسـيـلــه يــك مــاده ايــزولـه كننـده (Isolating material) به منظور جلوگيري از اتلاف گرما، پوشيده شده اند. اين نوع از رزيستورها، گرما را از طريق هدايت گرمايي (Thermal conduction) به كف محفظه تانك منتقل مي‌كنند.
انواع خاصي از بن‌ماري‌ها داراي اجزايي از قبيل سيستم يكنواخت كننده نيز هستند كه موجب ايجاد يك حركت كنترل شده دقيق در مايع درون محفظه تانك شده و بدين وسيله موجب ايجاد يك دماي يكنواخت در سراسر مايع درون آن مي‌شود.
بن‌ماري‌ها از نظر دمايي به سه دسته با دماي پايين، دماي بالا و عايق دار تقسيم بندي مي‌شوند.
سيستم‌های كنترل بن‌ماری
بن‌ماري‌ها داراي سيستم‌هاي كنترلي بسيار ساده هستند. برخي از سازندگان اين وسـيله، كنترل‌ها را با ميكروپروسسورها ادغام كرده‌اند كه بر حسب نوع بن‌ماري، داراي تفاوت‌هايي با يكديگر هستند.
پانل كنترل بن‌ماري‌ها داراي اجزاي زير است:
- كليد كنترل روشن/خاموش
- چراغ نشان دهنده وضعيت روشن/خاموش بودن دستگاه
- يك دكمه به منظور انتخاب پارامترهايي از قبيل دماي مورد نظر، دماي هشدار و انتخاب واحد دما (درجه سانتيگراد، درجه فارنهايت)
- چراغ هايي (معمولا 2 عدد) به منظور نشان دادن واحد دما (درجه سانتيگراد، درجه فارنهايت)
- دو دكمه به منظور تنظيم پارامترهاي مورد نظر
- صفحه نمايشگر
نصب بن‌ماری
بن‌ماري را در مجاورت با پريز برق نصب كنيد. پريز برق بايد به منظور تامين حفاظت و ايمني اپراتور و تجهيزات، داراي يك سيم تخليه برق در زمين (Ground pole) باشد. بن‌ماري‌ها اغلب با ولتاژ و فركانس‌هاي 120 ولت/60 هرتز يا 230 ولت/60 هرتز كار مي‌كنند.
نصب و استفاده از بن‌ماري‌ها ترجيحا بايد به منظور تخليه آب درون محفظه تانك، در نزديكي سيني ظرفشويي باشد.
سطحي كه بن‌ماري روي آن قرار مي‌گيرد بايد تراز و يكنواخت بوده و بتواند وزن آن را در هنگامي كه پر از مايع است، تحمل كند.
فضاي اطراف بن‌ماري بايد به گونه‌اي باشد كه اپراتور بتواند در آن جا به راحتي كار كرده و همچنين داراي فضاي كافي براي قرار دادن نمونه‌ها و ساير تجهيزاتي كه در هنگام كار به آن‌ها احتياج دارد، باشد.
از قرار دادن بن‌ماري در محلي كه داراي جريان هواي زياد (جلوي كولر، جلوي پنجره) است، خودداري شود.
ايمنی كار با بن‌ماری
از كار كردن با بن‌ماري در محيط‌هايي كه داراي مواد قابل اشتعال و احتراق هستند، خودداري شود. اين وسيله داراي اجزايي (رزيستورهاي با قابليت توليد دماهاي بسيار بالا) بوده كه قابليت ايجاد آتش سوزي‌هاي تصادفي يا احتراقي را دارند.
بن‌ماري را بايد به پريز برقي كه داراي سيم تخليه برق در زمين است، وصل كرد.
محفظه تانك بن‌ماري بايد از مواد غير قابل اشتعال و همچنين موادي كه فاقد خصوصيت خورندگي هستند، پر شود.
در هنگام كار با بن‌ماري بايد از وسايل حفاظتي استفاده كرد. بن‌ماري‌ها داراي رزيستورهايي هستند كه در صورت لمس (حتي در طي يك زمان خاص پس از خاموش كردن دستگاه) مي‌توانند موجب سوختگي شوند.
براي كار با موادي كه توليد بخار مي‌كنند بايد بن‌ماري را در زير هود يا در ناحيه‌اي كه داراي تهويه مطلوبي است، قرار داد.
بايد به خاطر داشت كه در صورت تماس دست يا بدن با مايعات درون محفظه تانك بن‌ماري، احتمال ايجاد سوختگي وجود دارد.
بن‌ماري‌ها به گونه‌اي طراحي شده‌اند كه محفظه تانك آن‌ها بايد از مايعات پر شود. در صورتي كه محفظه تانك بن‌ماري خالي باشد، دماي آن مي‌تواند بسيار افزايش يابد. بهتر است كه از يكنواخت كننده دما در بن‌ماري‌ها استفاده شود كه موجب توزيع يكنـواخـت دمـا در سراسر مايع درون بن‌ماري مي‌شوند.
در صــورتـي كـه هـر كـدام از سيستـم‌هـاي كـنـتــرلــي بــن‌مــاری(كـنـتـرل دمـا، كـنـتـرل دمـاي هشدار) معيوب بود، از كار كردن با آن خودداري شود.